Afrika. Zuid-Afrika om precies te zijn. Dat is waar ik de afgelopen vier dagen mezelf volledig aan het herontdekken ben.
Ik ben in Kaapstad. Samen met de Global Citizenship course van Fontys ben ik twee weken te vinden in deze prachtige stad. Niet om alleen maar bier te drinken en mensen te neuken, maar ook om echt onderdeel te worden van de Zuid-Afrikaanse gemeenschap (waar bier drinken en mensen neuken ook een onderdeel van is).
Van de vier dagen dat ik hier ben, heb ik er al drie gehuild. Niet uit verdriet, maar omdat ik overmand werd met emoties. De eerste keer dat ik de traanbuizen opengooide als de deuren van de Mediamarkt tijdens Black Friday, was toen ik een jeugdkoor op straat zag optreden. Meiden, jongens en alles ertussenin zongen en dansten de longen uit het lijf. En ik huilde de emoties uit dat lange lijf van mij.
Op dinsdag zag ik een prachtig schilderij van Chemu Ng’ok. getiteld “Transfer”. Het was mooi. Prachtig. Overweldigend. Emotioneel. Eerlijk gezegd voelde ik dingen die ik nog niet (vaak) bij kunst heb gevoeld. Het deed me denken aan waar mijn columns de laatste tijd sowieso veel over gingen: relatie met ouders, masculiniteit, depressie, sexualiteit.
Mijn gehele afgelopen 7 maanden zag ik terug in dat kunstwerk.
En dan vandaag. Woensdag 12 april 2023. Ik ben in Khayelitsha, een township in Kaapstad. Ontstaan tijdens de apartheid, bedacht door mijn voorvaderen.
In Khayelitsha heb ik dingen over mezelf geleerd, die ik nergens anders had kunnen leren. Dat mijn bijnaam vanaf nu “Mr Honesty” is. Dat ik connecties kan maken met Zuid-Afrikaanse mensen die totaal anders leven dan ik. Dat een oude vrouw van 50+ die de apartheid heeft meegemaakt, met een witte Nederlander op de foto wil. Dat ik als enige van de groep mee mag de wijk in om lucifers te halen. Dat ze mij vertrouwen. Dat ik me veilig voel.
Maar wat ik vandaag heb geleerd, is iets dat in heel Kaapstad geldt. Iets wat ik aan jullie mee wil geven. Wat ik vanaf nu koester en wat ik hoop dat jullie ook gaan koesteren.
De mensen in de townships zijn rijker dan wij. Want ze hebben elkaar. Ze hebben de community. Dat maakt ze sterk. Wij hebben geld, en geld vervliegt. Zij hebben elkaar en dat zal altijd blijven. Rijkdom is niet hoeveel geld je hebt, maar hoe veel je aan elkaar hebt.
En dat ik, als witte Nederlandse man in een land wat mijn voorvaders hebben verneukt, dat heb mogen ervaren… dat laat me op de vierde dag nog een keer huilen.